Verwondering

formcartoon_10663_4bb54889831a39b33ef4f853976e100248453273-468x293

 

 

 

 

 

 

 

Lieve Allemaal,

Het is het jaar 1937 en stikdonker, ik zit op het terras, er mag geen licht aan vanavond. Alles is doodstil op die rothonden bij de buren na, het is Nyepi, het Balinese nieuwjaar. Gisteren net terug gekomen uit Nederland en de rit van het vliegveld naar huis duurde uren. Overal de Ogoh-ogoh, groteske figuren die elke banjar (buurt) maakt en vervolgens in processie rondsjouwt over hoofdwegen en achterweggetjes, alles was verstopt. Bij ceremonies is er geen consideratie met verkeer, toerisme of wat dan ook. En vandaag dus verplichte rustdag, machines mogen niet en het plonsen van het zwemmen durfde ik ook niet aan. Niet zo’n probleem: ‘hij is een beetje moe’.

Het bezoek aan NL was kort: glas halen en brengen, alles voor de tentoonstelling straks in mei. De dichtst bij zijnde dealer zit in Australië maar daar is het glas zo duur dat een ticket NL uiteindelijk goedkoper uitkwam. Bovendien kon ik zo al een flink deel van de tentoonstelling meenemen. En lekker tweeëndertig uur in het vliegtuig. Vroeger adverteerden busondernemingen met ‘echte vliegtuigstoelen’, ik neem aan dat ze dat niet meer doen. Niettemin, blij dat het allemaal weer veilig verliep.

Dat ik er tijdens de verkiezingen was hielp natuurlijk helemaal niets. Ik begrijp het niet meer. Visieloos met een partij vol kwartjesvinders en toch de grootste blijven. De eerste resultaten zijn te lezen in hun ‘nieuwe plan’ m.b.t. asielzoekers: grof egoïsme verkleed in plastic compassie. En dat dan ook nog eens zonder enig benul van internationale verdragen. Alvast een deur open zetten voor straks of uit overtuiging van hetzelfde laken en pak als die blonde gek? Elk land krijgt de regering die het verdient. Wat hebben jullie dan in ‘s hemelsnaam allemaal uitgespookt terwijl ik weg was om zo gestraft te worden?

Dat twee dagen na mijn aankomst in NL een achttal Facebook vrienden opeens een trip van de KLM naar Bali gingen liken heeft een beetje zeer gedaan. Niet subtiel jongens, niet subtiel.

Thuis was alles goed behalve met de waterpomp, die was stuk. Vermoeid. Oververmoeid meende Pak Par. Het zou best kunnen. Door een dom plan deel ik de waterpomp met de buren die er drie huizen op hebben zitten en volgens mij de dag doorbrengen met douchen en badderen; er gaat water doorheen als door een middelgrote rivier. Pomp moe en nu dus dood. Na het weekend zal de discussie wel komen wie wat en hoeveel betaalt. En een paar vissen waren dood. Meer dan zeventig vissen intussen en toch sta ik treurig te kijken naar de dode vissen die tussen de waterplanten liggen. Leven, hoeveel snappen we er echt van? Ik lees over universums die mogelijk naast dat van ons bestaan, ontelbare wellicht, en stel vast dat het niet veel is. Dat begrip van mij bedoel ik. Ik denk met een glimlach aan J. die opperde dat het misschien allemaal gewoon een scheikundig experimentje is van een scholier in een andere dimensie. Veel verder dan verwondering over de oorzaak van de oorzaak kom ik niet. Hoeft ook niet, verwondering is een prima gereedschap om blij in het leven te staan.

Morgen weer aan het werk. Veel slijpen en polijsten, niet mijn favoriete bezigheden maar het wordt er wel mooi van. En op stap naar de zandstraler, het kan want mijn rijbewijs is weer verlengd. Dat moet elk jaar, ze willen er niet aan denken dat ik straks met een geldig rijbewijs zit terwijl mijn verblijfsvergunning is verlopen. Dat de verblijfsvergunning elk jaar 6 maanden voor het rijbewijs verloopt is geen probleem. Lees: per jaar verlengen brengt meer geld.

Eerst naar de dokter voor een gezondheidsverklaring. Juffrouw vult formuliertje in, kijkt niet naar mij, ik betaal twee euro en ben weer helemaal gezond. Koopje! De politie intussen heeft iets nieuws bedacht, ze willen nu ook een kopie van mijn paspoort, die verblijfsvergunning telt opeens niet. Terug naar huis, langs de copyshop en weer naar de politie. ‘Ah, maar uw rijbewijs is gisteren verlopen.’ ‘Ja, daarom kom ik het verlengen.’ ‘Tja, het is niet meer geldig dus we kunnen helemaal niet verlengen, u moet opnieuw aanvragen.’

Het werd een warrige test op een computer. ‘Mag je met een ladder van, pak ‘m beet, een metertje of tien hoog op je schouder motor rijden?’ ‘Mag je voetgangers op een zebra omver rijden?’ ‘Mag je om de gesloten halve bomen van een spoorwegovergang slalommen?’ Tja, dat moet je allemaal maar weten maar, voor Bali wel relevant. (Behalve die spoorbomen, we hebben hier geen trein.) In de verwarring ben ik intussen, geheel volgens politieplan lijkt me zo, toch gezakt. 5 op 30 fout was er één teveel. Protest van mijn kant. Niet rechtvaardig! Ik had een rijbewijs! Ik rijd al meer dan veertig jaar! (oeps, is het verstandig te benadrukken dat ik al zo oud ben?) Indonesisch is niet mijn moedertaal! Enz.

De chef! De chef!!!

Rustig maar, de chef kon het wel regelen. ‘Hoeveel heeft u vorig jaar betaald?’ Eerst veinzen dat ik dat niet precies meer wist om uiteindelijk toe te geven: 300.000 rupiah (€ 19,–) Oh, nou, voor dat geld kon het nu ook hoor, geen zorg ziet u wel? Hij hielp de mensen graag. Vijf minuten later stond ik buiten met een nieuw rijbewijs. De prijs vier euro hoger dan normaal. Tot volgend jaar maar weer. ‘Wordt niet boos, verwonder u slechts’, zegt D.

Lieve groet, Frank

Onze handen

Lieve Allemaal,

Een foto in de krant, het slaapt niet goed. De twee Australische veroordeelden zijn van Bali naar Java getransporteerd in een ziekmakend theater waarin tientallen agenten en militairen een rol in speelden. Daar, in Java, zullen ze worden geëxecuteerd, samen met acht andere mensen. Eén van de komende dagen zal ik opstaan en lezen dat het over is. Ik weet het: elke minuut vallen ergens op deze wereld slachtoffers en toch is dit weloverwogen ombrengen van tien mensen een steen op het kussen van de nacht.P3pengadilan.img_assist_custom-512x314

 

 

 

 

 

 

 

Ook een laatste pleidooi voor de rechter had geen effect.

De muilezels – zeker, stomme idioten die zich voor een kar lieten spannen in de hoop op wat geld – moeten dood. De principalen, het ging hier om drugs die vanuit Indonesië naar Australië zouden worden verscheept, blijven buiten schot. Een war on drugs, gelijk een war on terrorism of een war on murder in general; het gaat niet werken. Gepast ingrijpen waar nodig en mogelijk, vanzelfsprekend, maar onze enige echte hoop ligt in het werken aan een gezindheid die de ander als mens ziet staan. Ook het doelbewust neerknallen van een Filipijns meisje is, als we de triest makende beperktheid van haar wereld willen begrijpen, een misdaad. Het brengt me tot een diep gemeend ‘god doe iets’ om me ogenblikkelijk te realiseren dat er geen andere handen voorhanden zijn dan de jouwe en de mijne. Blijven kijken naar alle geweldige mensen en initiatieven die er ook zijn houdt ons in de lucht en, hopelijk, geïnspireerd. Het is nodig.

Indonesië doet veel moeite ter dood veroordeelde burgers, waar ook in de wereld, van hun lot te redden. Miljoenen dollars gingen naar Saoedi Arabië als smartengeld – nog zo’n verfoeilijke instelling, alsof je de gevolgen van moord met geld kunt verzachten – om twee burgers vrij te krijgen. Zelf toont Indonesië zich niet gevoelig voor welk pleidooi dan ook. Munafik, een woord uit het Arabisch dat ook Indonesisch is; hypocriet. ‘The fat lady’, Megawati Sukarnoputri, een vorige president, is tegen elk gebaar en de huidige president lijkt, na een hoopvol begin, te zwak zich tegen haar, hoofd van zijn partij, te verzetten. Deze week presteerde hij het studenten van een jaar of zestien eerst grondig te beleren over vijftig drugslachtoffers per dag (?) en vervolgens hun akkoord te vragen met de doodstraf voor drugs related crime. In een land waar tegenspreken van autoriteit ‘not done’ is, zoekt hij bevestiging van een onverdedigbaar standpunt bij kinderen. How low can you go?

Het valt over de hele linie nogal tegen met president Jokowi. Hij is, denk ik nog steeds, een minder verschrikkelijke optie dan Prabowo, de bewezen moordenaar die het net niet haalde, niettemin; het valt tegen. Zeer.

De vervelende serveerster was vertrokken en ik was juist weer begonnen af en toe bij LalaLili te eten. De bazin, blij dat ik weer terug was, was overvriendelijk en – je moet iets zeggen – prees Zoef elke keer de hondenhemel in. Wat heeft Pak Frank toch een lieve hond. En zo schoon, en zo’n mooie vacht, en zo gezond… Wij, Zoef en ik, waren niet echt onder de indruk en voor Zoef kwam daar nog bij dat hij bij Ibu Putu weliswaar minder complimenten maar wel vette kluiven krijgt. Zoef weet aan welke kant zijn boterham gesmeerd wordt. Zo ook de eigenares van LalaLili, …dacht ik. Sinds een week of zo heeft ze iets nieuws bedacht. Urenlang draait ze, als een soort achtergrondmuziek, een bandje met de, zeer letterlijk, eentonige mantra ‘Om Swastiastu’ duizend keer herhaald. Op mijn vraag of de gasten dit mooi vonden wist de serveerster het antwoord niet. Mijn ‘ik wel’, mét implicatie, viel niet in goede aarde. Maar weer even geen LalaLili.

Ach ja, kritiek op Indonesië – was sich liebt das neckt sich? Hoe geweldig zou het zijn als ik het kon uiten vanuit een weten dat in Nederland alles goed en wel is. De realiteit is anders. Hadden we eerst een MP zonder visie; zover het niet eerder duidelijk was, ook met moraal is het mis. Zijn vaststelling dat het beter is dat jihadstrijders sneuvelen in Syrië dan dat ze terugkeren naar Nederland is niet zomaar schokkend, het onderstreept het failliet van alles waar (de) Nederland(se overheid) ooit voor stond. Geen idee of hij excuses gaat maken, het maakt ook niets uit. Dit zit in zijn hoofd en met dit soort denkbeelden hoor je niet thuis in het centrum van de macht. Waar wel? Ik kan zo gauw geen plaats bedenken. Joep Dohmen schrijft dat naastenliefde te hoog is gegrepen voor de mens, hij ziet meer in sympathie. Ik ben het grondig met hem oneens maar zelfs dan, voor onze MP is ook dat blijkbaar een brug te ver. Ons land is er treurig aan toe. Er ligt werk te wachten.

Ik ga ervan uit dat we ons best doen. De WRR (Wetenschappelijke Raad voor Regeringsbeleid) stelt vast dat de culturele waarde van de kunst voorop moet staan en niet de vraag wat het maatschappelijk of economisch nut is en gaat daarmee in tegen het rendementsdenken over kunst en cultuur. Het forensen gaat een probleem worden maar anders zou daar toch een baan voor mij liggen. Die conclusie had ik echt wel paraat zonder kostbaar onderzoek en lang geëpibreer. De dromen die kunst ons kan bieden zullen blijken (deels) de bouwstenen te zijn voor een nieuwe morgen, een nieuwe dag. Verbeelding, voorbij wat we wisten en wat geaccepteerd was, ver voorbij conventie, persoonlijke hang ups en hoe het hoort; jouw en mijn handen kunnen daarmee aan het werk.

Veel liefs, Frank