Lieve Allemaal,

Een uurtje terug in Bali en daar was het nieuwe jaar. Een deur ging open: komt u binnen, welkom, u bent in 2016. Voor de Balinezen stelt het allemaal niet veel voor, zij hebben een andere jaartelling en een andere nieuwjaarsdag en leven, in ieder geval ten dele denk ik soms, in een andere tijd. Vuurwerk was weer er wél, daaraan meedoen is blijkbaar leuk en spannend. En ja, ook hier hadden ziekenhuizen, vooral oogartsen, een druk begin van het nieuwe jaar. Na een klein uurtje was het knallen voorbij. Geen 65 miljoen verschoten maar toch een aanzienlijk bedrag in rook (en ellende) opgegaan.. De malle rode puntmutsen van de medewerkers in de supermarkt heb ik mooi gemist, de kerstmuziek zal ook na vandaag nog wel even doorgaan. Het schijnt een feestmaand te zijn voor die bule’s (witten) dus ieder die ik ken wenst me ‘Merry Christmas and a Happy New Year’.

Bali is even zonder regen, het regenseizoen lijkt er mee gestopt, het is heet, de luchtvochtigheid is hoog met maar af en toe een klein regenbuitje. De stortbuien die bij het seizoen horen blijven al een tijdje uit hoor ik. Ik ben niet zo van regen maar ik hoop toch dat het tijdelijk is want water is hard nodig; een regenseizoen van een paar weken is niks waard, gooit er met de pet naar. De rijst hiervoor staat er mooi bij maar voor mijn vertrek was de oogst van vele tientallen hectaren elders op het eiland mislukt door gebrek aan water.

Ik heb last van jetlag, moe op de dag en dan ’s avonds niet in slaap kunnen komen. Het is januari ook. Zo’n nieuw, nog leeg jaar geeft mij altijd een wat katterig gevoel en bepaalde data maken het niet makkelijker. Domme onzin want wat is een datum; niettemin, zo gaat het. Toch heb ik goede hoop dat de slapeloosheid en nachtmerries die al jaren vooral deze maand bemoeilijken uit blijven. Doni komt vandaag terug uit Lampung. Ergens las ik: ‘Als het leven een deur voor je dichtgooit moet je die weer open doen. Het is een deur, zo werkt dat.’ Het is de vraag of je het moet willen maar ook: ‘is het wel zo?’ In de regel niet denk ik. Meestal is dat overkomelijk, soms niet of nauwelijks. Volgens mijn vader ging in zo’n geval wel een andere deur open. Ook dat is maar ten dele waar. Deuren gaan, buiten die naar een nieuwe dag of een nieuw jaar, nu eenmaal niet vanzelf open, daar is een handeling voor nodig. Actie van onszelf of, anders blijft vaak die deur gesloten, actie van een ander. Van mij bijvoorbeeld.

A Palestinian boy sleeps on a mattress inside the remains of his family’s house.

De schreeuwende minderheid die denkt dat de ander het zonder ons kan maar die zelf, zonder daar een moment bij na te denken, fluitend of joelend op de schouders van groten staat en alle verworvenheden als vanzelfsprekendheden binnenhaalt; ik word er soms wat moe van. In Ede werden door vrijwilligers (gratis) zwemlessen georganiseerd voor vluchtelingen en klanten van de voedselbank. Er kwam een ingezonden brief van iemand die verongelijkt is, hij heeft vier kinderen en voor hen moest hij voor dat soort zaken betalen. Hij dreigde met ongeregeldheden. Eén ingezonden brief van iemand , tientallen vrijwilligers die graag wilden helpen. De zwemlessen werden door het COA afgelast. De schreeuwende minderheid kreeg niet voor het eerst haar zin. H. Roland Holst schreef over de zachte krachten die uiteindelijk zullen winnen. Daar geloof ik in – ik kies ervoor daarin te blijven geloven – en niet graag zou ik tot een schreeuwende minderheid óf meerderheid behoren. Tegelijk denk ik dat we het ‘zachte’ van die krachten niet op moeten vatten als in stil en zwijgen. Iemand moet die deur naar beter open doen. We hoeven de waanzin niet als normaal te laten passeren, een ander geluid, in wat we zeggen en wat we doen, is hard nodig. En dan maar gelijk er wél respect en wél begrip bij tonen. De deuren en ramen van ons huis maar open zetten en laten zien dat het anders en beter kan. Gewoon, doen. Ik wens jullie allemaal van harte een mooi jaar toe.

Liefs, Frank