Kom, dachten ze, dat ‘probleem’ met die ‘instroom’ gaan we zo snel niet oplossen maar we kunnen wel het fatsoenlijk regelen van de opvang, van een menswaardig leven voor hen die hier al zijn frustreren. Doen we al jaren natuurlijk maar er kunnen best een paar scheppen bovenop en zo lijkt het toch nog wat voor de achterban. 

Lieve Allemaal

Een paar flinke littekens op haar gezicht verraden een wild, mogelijk zelfs crimineel verleden. Dat stelen van haar  – een borsteltje uit de badkamer, een kwast uit de studio, een dopje van mijn statief, een slipper  – dat kan niet nieuw zijn. Niet dat ze het nodig heeft, al gauw ligt het gestolene ergens onbeheerd in de tuin. Het gaat gewoon om de jat, vandaag was haar etensbak verdwenen, bleek verstopt tussen de struiken. En dat leuke piepeendje (€ 2,50!) is ook weg. Het zit in haar karakter. En dan haar ordinaire verleidingskunsten. Even naar haar kijken en ze ligt al op de rug, blonde diva met de benen wijd in een weinig elegante pose. Of je maar even op haar buik wil kroelen. Intussen laat ze in haar slaap, onhoorbaar maar zeer ruikbaar, flinke scheten. Dopie is een erg leuke hond, we hebben er veel plezier mee maar Dopie is geen dame.

Op een paar halfhartige pogingen na het regenseizoen in te zetten is er hier weinig gebeurd. Het is nog steeds extreem warm en (meestal) droog. En weer druk. Drommen komen uit Jakarta om hier de kerstdagen door te brengen, duizenden toeristen landen dagelijks op het eiland. Tropische zon, halfnaakte toeristen, een plastic bling-bling boom met schitterlichtjes en schretmuziek in de mal, de medewerkers in de supermarkt hebben dit jaar twee wiebelende, groene hartjes aan een rood lint als hoofdtooi. Een vervreemdend decor voor wat misschien toch ook een tijd van introspectie zou moeten zijn. En dan is nog het ‘nieuws’. Heb ik andere jaren niet opgelet? Ik kan me geen jaar herinneren waarin de kerstgedachte zozeer verdronk in haat en geweld. 

Dit gedicht kwam ik tegen.

De ooit witte bladzijde van de geschiedenis is dit jaar meer dan ooit volgekalkt met onnavolgbare dik-zwarte teksten en vlekken, met bloed en onwaarschijnlijke rechtvaardigingen van mantra’s van zeloten om de mens in de ander niet te hoeven erkennen. Daarbij dan nog de kleine krabbelaars die in de kantlijn hun haat en domheid krassen in het diep donkerbruin van eigen volk eerst. 

‘Geloof, hoop en liefde en de grootste daarvan is de liefde.’

Die eerste twee worden maar zo wanhoop over zoveel lijden en ongeloof over de onwil en eigendunk. Alleen liefde kan, als ik dat wil, soms met inspanning, overeind blijven. Een magere oogst voor kerst en alle andere dagen? Misschien toch niet.

De ‘kleine goedheid’, het zaad van beter, waarover Levinas schrijft kan en moet blijven. De barmhartige mens: koppig, moedig en tegendraads. Misschien dwaas maar ook het meest menselijk. Zoek de blanke stukjes op die bladzijde van de geschiedenis en schrijf er met een gouden pen, desnoods dwars over de bagger heen. Ik wens het jullie en mezelf toe, kleine goedheid betrachten. Mooie kerstdagen en een goed nieuw jaar. 

Lieve groet, Frank

PS Aanrader, de documentaire ‘Brug over de breuklijn’. Te zien op NPO uitzending gemist.

* Warsan Shire, *1988, is een Britse schrijver, dichter, redacteur en leraar, geboren uit Somalische ouders in Kenia.