Mazen Al-Hamada was één van de tienduizenden slachtoffers van de slachter van Damascus. Ik had nog nooit van hem gehoord. Nu, nu ik z’n foto heb gezien, hem zag en hoorde op beelden van toen hij een aantal jaren terug in Nederland verbleef, gaat hij niet meer weg uit mijn gedachten. De wanhopige oogopslag, de tranen in ogen die zagen wat niemand ooit zou moeten zien, het broze lichaam gehavend door onzegbaar geweld, de naïeve wens om terug te gaan naar Syrië om verandering te brengen; dat alles van waarde weerloos is moest ook Mazen ervaren. Hij ging terug, een paar dagen geleden werd zijn gemartelde, dode lichaam gevonden in de hel die het regime creëerde voor elke stem van rede en menselijkheid. 

Mijn eerste impuls, bidden voor zijn zielenheil, verwart me. Ik ben niet zo van bidden en het zielenheil van een mens die niet meer is? En toch, misschien dat heil voor zijn ziel daarin kan bestaan dat ik – wij hoop ik eigenlijk – erop toezie dat er licht zal zijn, dat dat wat nobel en mooi was in zijn ziel verder wordt gedragen. Laat bidden dan maar een zoeken in mezelf zijn naar kracht om door te gaan. In mijn riante positie, zo onvergelijkbaar die van Mazen en zovelen in deze wereld, is brengen van licht niets meer dan het gewone doen.   

Nog even en het is Kerstfeest, feest van de geboorte van het licht. Of je daarbij denkt aan de geboorte van Jezus, aan ‘heb uw naaste lief gelijk uzelf ‘ of aan welke bron van licht dan ook maakt niet veel uit denk ik. Veel lichtbrengers en ontelbare lichtdragers gingen ons voor in een hoopgevend leger van zachte krachten waarin eenieder welkom is en kan bouwen aan een veilig thuis, aan een toevluchtsoord.

Voor mij schijnt de zon en is content en voldaan de status quo, rondom kruipt het donker. In een wereld vol van groot en nog groter leed is Syrië bepaald geen incident. De hoop in de kracht van ‘kleine goedheid’ * opgeven is echter capituleren voor het zwart van de nacht. Het is goed te bedenken dat juist in het donkerste donker zelfs het kleinste lichtje heel ver reikt.

Met Doni wens ik u allen een inspirerend feest van licht en een heel gelukkig Nieuw Jaar.

Lieve groet, Frank.

*  Het enige wat levendig overeind blijft is de kleine goedheid van het dagelijks leven. Ze is fragiel en voorlopig. Ze is een goedheid zonder getuigen, in stilte voltrokken, bescheiden, zonder triomf.
Ze is gratuit en juist daardoor eeuwig. Het zijn gewone mensen, ‘simpele zielen’, die haar verdedigen en ervoor zorgen dat ze zich telkens weer herpakt, ook al is ze volstrekt weerloos tegenover de machten van het kwaad.
De kleine goedheid kruipt overeind, zoals een platgetrapt grassprietje zich weer opricht. Ze is misschien wel ‘gek’, een ‘dwaze goedheid’, maar ze is tegelijk het meest menselijke in de mens.
Ze wint nooit, maar wordt ook nooit overwonnen!’

Emmanuel Levinas. 1906 – 1995