Andere ogen

Als deze stad onteerd werd

Door een onverschillig kwaad,

Dat gif in onze welle goot,

Ons terugdreef tot de laatste straat,

Tot in de laatste vrije veste

En het handjevol van ons dat restte

Vluchtte met de dagenraad,

Naar landen waar men jarenlang al

Vrede drinkt als water en

Men oorlog simpelweg verlaat

Als ’s ochtends weer de krant dichtslaat,

Dan weet ik, denk ik, hoop ik zo

Dat als wij voor hun muren staan

En daar het luikje wordt verschoven

En men kijkt in onze ogen,

Grendels van de poorten gaan.

Jovan Bilbija

“Ik moet toegeven dat ik bij bijna alles aan vluchtelingen denk, omdat ik vrees dat we op een beleid afstevenen dat we pas vijftig jaar na dato fiks zullen veroordelen.

”Simone Saarloos.

Lieve Allemaal,

De hoogstaande idealen van onze westerse maatschappij; ijkpunten tussen dagelijksheid of zo weerloos dat (vermeend) eigenbelang ze ogenblikkelijk overschreeuwt? Beelden van inktzwarte reprises van oorlogen die ik nooit meemaakte. Het kan niet anders of de golf van wanhoop die door de wereld raast roept de best verstopte idealen wakker – als ze er zijn. Regelmatig niet, bij de meesten wel en daar houd ik me dan aan vast.

De bottom-line, de notie “jij bent ik in een andere gestalte”, mist niettemin te veel en te vaak, ook bij die partij waar ik dit een natuurlijke reflex zou hopen. Een dame die als mens bezorgd is maar als politicus niets kan zeggen – godbetert de professie die bij uitstek menselijkheid boven in het vaandel hoort te voeren – meent daarmee een excuus te hebben om zich erbuiten te houden.

En gelukzoekers willen we niet. Nou, maak de wereld dan maar vrij van mensen.

Oponthoud in Singapore, er is een technisch probleem met het vliegtuig en het gaat niet verder. KLM lost de zaken adequaat op; goed hotel, taxi en maaltijden, uiterst correcte service in een vervelende situatie. Een oudere man (nog ouder dan ik) maakt stennis. Hij vind het onacceptabel, dit soort dingen mogen eenvoudig niet gebeuren; de staf wordt afgebekt. 70 of ouder worden en nog steeds niet begrijpen dat zaken soms misgaan. Hij zoekt steun bij mij. Ik kijk weg en begin maar niet over die stromen vluchtelingen voor wie noch hotel, noch maaltijd en taxi gereed staan.

Singapore is, een eufemisme, hazy. Bedoeld wordt dat de hele stadstaat onder een wolk van vervuilde lucht zucht. De bosbranden in Sumatra, Kalimantan en Borneo zijn er debet aan. In Singapore, en in veel meer landen in Azië, lopen steeds meer mensen met maskertjes op. Er gebeurt niet veel om de situatie te verbeteren. De bosbranden (aangestoken) zijn een jaarlijks terugkerend fenomeen, de economische groei tuft lekker door en ruilt gezonde leefomgeving in voor (nog meer) geld. Ga eens kijken in Bejing, het gaat goed met ons. Maar in China chatten elke dag miljoenen jonge Chinezen met een computerprogramma dat kleine Bing heet. ‘Goedemorgen Kleine Bing, ik voel me verdrietig vandaag, mijn verkering is uit’. Of ‘Ik weet niet hoe het verder moet’, misschien wel ‘Het gaat geweldig deze week’. De ideale vriend want Kleine Bing vertelt het niet door, (hoewel … China?) is slim, onthoudt alles en vraagt morgen gegarandeerd of het al wat beter is én wenst je sterkte. ‘Fijne dag gewenst kleine Chinees.’ ‘Fijne dag Kleine Bing.’ Het internet als troostende metgezel om je verbonden te voelen zonder enige consequentie. Kleine Bing vraagt niets van je. Momentopnamen die zeker niet het totale beeld weergeven en toch …

Deze week stortte een Brits gezin, vader moeder en twee kinderen, zich vertederd op Zoef en raakte intussen niet uitgepraat over al het moois op Bali. Lachende gezichten en ‘wat een geluk dat we hier op vakantie kunnen zijn’. Een namiddag op een terras in Ubud leverde een ander beeld op: een massa toeristen die zich verveeld en vermoeid door het dorp bewoog, zich half de tijd verborg in de zegeningen van hun smartphone, tablet of laptop en er maar niet in slaagde een blij gezicht te laten zien. Die foto van twaalf scholieren voor de Nachtwacht die allemaal in hun telefoon gedoken zaten is geen uitzondering, hier doen ze precies hetzelfde. Nou ja, zonder nachtwacht dan. En er worden selfies geschoten, steeds vaker mét selfiestick. ‘Leuk voor Facebook straks, kunnen ze thuis zien hoe gelukkig ik ben.‘                                                                 Really?

Een kennis van P. is net politieagent geworden. Het kost wat maar dan heb je wat. 250 miljoen; nachtkastje vol met leenovereenkomsten met vrienden, familie en de banjar. (Aart, ben je daar nog?)

Als hij het de komende jaren goed doet heeft hij over een jaar of vijf een inkomen van 5 miljoen in de maand. Een vijftigste van wat hij heeft betaald. ‘Dat gaat de bevolking dus betalen’ zeg ik. P. kijkt me aan met een gezicht van ‘je hebt niet geluisterd’. ‘Nee Pak, dat heeft hij zelf betaald.’ Een jaar geleden hadden we een soortgelijk gesprek over de kandidaat voor het parlement die er een paar miljard aan smeergeld tegenaan gooide. 300.000 Rp. voor ieder straks op hem stemde. Ook toen viel het kwartje van ‘de bevolking die betaalt’ niet.

Er staat een grote boom in de voortuin maar vlak voor mijn vertrek raakte hij in een soort van herfststemming, alleen nog kale takken, geen blad meer te zien. Dat was 11 dagen geleden. Nu zijn de nieuwe bladeren zo’n 20 centimeter en groter. Als zo’n boom nou zo snel en vernieuwend bezig kan zijn ….

Veel liefs Frank