De vulkaan liet zich deze week weer gelden, alles nog steeds prima hier in Penestanan.

Lieve Allemaal,

If you can’t beat them, join them. Zij die zich eerder teweer stelden tegen egoïsme en kortzichtigheid omarmen nu het plan om duistere deals zoals die met Turkije gesloten werden te dupliceren in Noord-Afrika. Wat in Europa niet lukt – een snelle, rechtvaardige procedure en, om te beginnen voor zolang die procedure duurt, een menswaardige opvang – gaat daar vast goed komen.

‘Europa op slot, het wordt anders nog erger.’ Wat eerder postvat, het besef dat dit niet kan of de realisatie dat een vergrijzend Europa nieuw bloed nodig heeft zal de tijd leren. Misschien lukt het, met alle tegenkrachten van dit moment, inderdaad niet anders maar mijn sympathie ligt bij hen met verbondenheid en compassie als leidraad, stem van redelijkheid.  Voor nu echter: burgemeesters in oorlogstijd * – inspirerend leiderschap:   1 – 0.

Geen duurzame oplossing, over de oorzaken weinig woorden. Maar er wordt meer geld uit Afrika weggesleept dan er aan ontwikkelingsgeld heengaat, het dumpen van landbouwproducten maakt het bestaan voor lokale boeren vaak onmogelijk, groei hier ten koste van groei daar: te ingewikkeld om uit te leggen? Alles ontwrichtende oorlogen gevoerd met wapens en actieve ondersteuning vanuit de westerse wereld: te beschamend om toe te geven?

Het ging nogal eens over duurzaamheid deze maand en dan ben je in Indonesië niet goed beland. Het is hier niet of nauwelijks een thema. Of is het omgekeerd, is het juist de goede plek omdat er zoveel te doen is? Geen wandeling in Bali zonder ettelijke ontmoetingen met plastic afval in de natuur en overal. In de supermarkt gaat, als je een seconde niet oplet, alles in (gratis) plastic tasjes. Statiegeld op de miljoenen plastic flessen die dagelijks het milieu inschuiven wordt niet overwogen, een eerder plan om de klant voor de tasjes te laten betalen (200 rupiah per tas, dat is 1,2 cent) werd weer ingetrokken. De klant was er niet blij mee en de fabrikanten van de tasjes vonden het ook niet fijn. Vandaar. Intussen is Indonesië de nummer twee vervuiler van zeeën in de wereld.

Ook hier problemen genoeg maar alweer: korte termijn / de volgende verkiezingen en lange termijn / visie, verdragen elkaar slecht. In het zuiden, met honderden hotels langs de kust, wordt zoveel water uit de grond gepompt dat het grondwater intussen brak is, zeewater dringt de bodem in. De bouw van hotels gaat over het hele eiland gewoon door. De infrastructuur kan het allemaal niet aan; teveel verkeer en teveel afval, in toeristische gebieden ligt de natuur die nog over is permanent in de vuurlinie. Dat en een voortschrijdend verlies van de eigenheid van het eiland raakt aan het dilemma waar ook hier mensen voor staan: duurzaamheid is tevens inleveren. Hier, met een economie die praktisch op toerisme draait en een levensstandaard die voor velen bij lange niet op een fatsoenlijk peil is, nog lastiger dan het in Nederland al blijkt te zijn.

We zullen er toch aan moeten wennen denk ik. Ook dat b.v. vliegen zwaarder belast moet worden al betekent dat dan dat ik minder vaak naar Nederland kan. Een eerlijker verdeling in de wereld is niet realistisch als ik eigenlijk bedoel dat iedereen het zo rijk moet krijgen als ik en dat het voor mij bij het oude kan blijven. Duurzaamheid nastreven is ook inleveren. Wereldvreemd of beginnen de wereld een beetje beter te begrijpen?

Lieve groet, Frank

* ‘Sommigen denken dat mijn voorstellen hard zijn. Maar geloof me, als we het hier niet over eens worden, komen er pas echt harde voorstellen van echt harde mannen.’

Donald Tusk, voorzitter Europese raad.