Lieve Allemaal,

Een maand lang geen blog geschreven, niet zozeer luiheid als wel druk. Nou ja, druk, ik had Werner, een vriend uit Afrika op bezoek en het was mooi en gezellig. Geen wereldschokkende activiteiten, gewoon Bali en nog meer genoten. Hij heeft me een paar dagen naar Flores meegenomen, Labuan Bajo in het uiterste westen van het eiland, en dat was een fantastische belevenis. ’s Morgens met een simpel bootje naar een van de vele eilandjes in de baai waar dan een privéstrand wacht, kleren in het zand mikken en, onder een stralende zon, de warme zee in; snorkelen en je verbazen over de schoonheid van de (onderwater) wereld. Terug op het strand een flesje wijn open maken – er moet natuurlijk ook iets gebeuren – en dan nog maar eens een flink eind zwemmen. Opdrogen in de zon en het restje wijn eerlijk delen… Alleen de apen op het strand kijken je na. “Mensen, merkwaardig soort dier…”

En de varanen gezien, Komodo en Rinca zijn vlak in de buurt en daar wonen die voorwereldlijke monsters. Werner vond ze er wel vriendelijk uitzien, gewoon naast gaan liggen en niet laten zien dat je bang bent, dan doen ze niets. Zei Werner… Ik heb het niet geprobeerd, hij ook niet trouwens; van een Zwitserse baron die verdween hebben ze alleen het brilletje gevonden. Ja, en een verrekijker.

Mooi hotel aan een (doodstil) strand en.., het internet deed het niet. Jawel, soms heb je alle geluk van de wereld. “Goh wat spijt me dat, een aantal dagen geen verbinding hé, en ik zie eerst nu uw email…” Overal prachtige mensen ontmoet en er weer eens met de neus opgedrukt hoe het leven ook kan zijn. Een simpele wereld met kleine wensen, met mensen die tevreden zijn. Niet toevallig zit daar het woord vrede in denk ik. Hoe lang het allemaal nog duurt weet ik niet, ook daar rukken de iPhones en andere rotzooi op en slimme politici en multinationals hebben allang bedacht hoe ze het volk het (weinige) geld uit de zak kunnen kloppen. Commercials doen hun best mensen te overtuigen dat ze véél meer nodig hebben om fatsoenlijk te leven. Politici romen het gemeenschapsgeld af en stallen de buit in bijvoorbeeld Nederland – altijd welkom! De multinationals weten hoe belasting te ontwijken; een nette uitdrukking voor je verantwoordelijkheden ontlopen of, nog duidelijker, de lokale, werkende mens de kolere laten krijgen. De ontwikkelingslanden verliezen miljarden méér aan gederfde belastinginkomsten dan ze aan hulp ontvangen. Als we nog verder op hulp korten kunnen we het ‘batig slot’ nog wel wat opleuken al komt steeds meer in steeds minder zakken terecht.

Flores is – nog – van een wonderlijke schoonheid. Aan alles komt een eind maar als ik mijn ogen een beetje dichtdoe, dan ben ik er weer. Tevreden.

Mijn bedrijfspensioen – 400 euro per jaar; ja, had ik maar moeten werken – is met twee jaar uitgesteld. Het door mij gedachte verdomme verdwijnt op Flores wel uit mijn kop. Daar geen AOW of bedrijfspensioen, mensen werken, net als in Bali, gewoon door. Ibu Putu, van het restaurantje verderop, moet in de zeventig zijn maar ze werkt elke dag met plezier en blijheid. Vijf uur op, zes uur naar de markt inkopen doen en de rest van de dag koken voor de klanten die komen. ’s Avonds om acht gooit ze de tent dicht, wel mooi geweest. Ik ben er niet zo zeker of het wel erg is als een mens tot op hogere leeftijd door moet rommelen – doen als je het kunt denk ik, en je blijft actief deel van de maatschappij. En hier, als het ooit niet meer gaat, zijn er wel mensen die helpen. Vanzelfsprekende mantelzorg waar geen overheid zich mee hoeft te bemoeien.

Alles zo lang het duurt, zaken veranderen in rap tempo. Verlangens worden groter en de eindjes aan elkaar knopen wordt al lastiger. P. komt geld lenen want hij is achter bij het afbetalen van één van de drie motorfietsen die het gezin heeft, terughalen door de bank dreigt. Hij heeft met zijn iPhone vooraf geïnformeerd of het past dat hij langskomt. Ik zie valkuilen waar velen van ons al lang ingedonderd zijn.

5 mei, bevrijdingsdag. Jan Terlouw, de schrijver en oud-politicus, vraagt zich af hoe het is met broederschap. Vrijheid en gelijkheid ziet hij wel in Nederland maar hij stelt vast dat vrijheid zonder broederschap een valse vrijheid is. We herdenken dat mensen vielen voor onze vrijheid, we vieren een geschenk: de mogelijkheid om vrij te zijn. Als onze vrijheid niet samengaat met verbondenheid met elk ander verwordt het al te snel tot een instrument in dienst van het ego; valse vrijheid zegt Terlouw terecht.

Broederschap, verbondenheid betekent delen maar de ongelijkheid groeit, bewondering voor overdreven rijkdom neemt niet af. Een mijnheer bij de PvdA ziet niet in hoe de koningin in een H&M jurk op staatsbezoek zou kunnen gaan. En ik begrijp het niet, of misschien toch wel. Als je je ideologie hebt afgeschud en je ophoudt in salons, ja, dan klopt het wel weer. En de kiezers, die begrijpen het maar niet. Domme kiezers.

Hoedje van papier

Als duur en exclusief synoniem worden voor waardig en voornaam is het tijd voor een nieuwe bril. De bizarre neiging zich te willen onderscheiden door (veel) bezit (te tonen) is echt wel rijp voor de mestvaalt, een moraal ontwikkelen waarin juist dat soort uitingen argwaan, schamper en dédain oproepen, zou goed zijn.

“Ik geloof er niet in dat we in de buitenwereld iets kunnen oplossen wat we niet eerst in onszelf oplossen” schreef Etty Hillesum. Het is vaak wél lastig. In Afrika is de oven stuk, er moet een reparatie plaatsvinden. Ik kan niet helpen en dat feit kwam me gisteren op een scheldpartij via whatsapp te staan. You’re useless, I’m so done with you… en nog zo wat minder vleiende frases. Hoe ga je er mee om en, er kan meer dan ik soms wil weten maar niet alles. Balans vinden, daar lig ik wel eens van wakker.

Lieve groet,
Frank