In reactie op de IS afdeling die zich Saoedi Arabië noemt zorgde het NRC voor de quote van de week. “Mogelijk per abuis dood gefolterd.”

Lieve Allemaal,

Twee mensen en een hond blij, ik ben weer thuis. Bijna zes weken onderweg, leven uit de koffer en niet langer dan een paar nachten in hetzelfde bed, het is mooi geweest. Het laatste stukje – Jakarta  Bali – werd onverwacht iets langer. We vlogen al boven Bali toen opeens bleek dat we een uur (een heel uur!) moesten rondcirkelen alvorens de landing kon worden ingezet. Er waren wat vip’s die moesten arriveren of vertrekken en die willen daar geen gepeupel bij, vandaar. Meer dan 10 vliegtuigen, 3000 of meer mensen, moesten even wachten en rondjes draaien. Al de hele week staat het vliegveld hier, net als de luchthavens dichtbij, vol geparkeerd met privé jets van bestuurders en bankiers. Het IMF vergadert graag in het zonnetje dus het werd Bali. Eenmaal in de taxi naar huis (en ook de dagen erna) bleek het verkeer volledig ontregeld. Onder politie escorte racen de congresgangers over de weg om te shoppen of wie weet wat te doen, alles moet wijken, levensgevaarlijke toestanden geen probleem. Veel verdienen heeft duidelijk geen relatie met (veel) dienen. Ja mijnheer Breukink, het houdt niet op.

De workshop in Afrika was een leerzame belevenis. Uiterst vriendelijke mensen, een gastheer/organisator die er alles aan deed het tot een succes te maken en daarin met vlag en wimpel slaagde, deels een milieu van ‘boeren’, de haast Nederlands sprekende groep in Zuid-Afrika. Een forse minderheid die vecht tegen een neiging ze als irrelevant of erger weg te zetten, trots op hun cultuur, over het algemeen streng christelijk. Tijdens de workshop kwam een vraag: “Geloof jij in god?” Net zoals die dominee in hetzelfde land, nu bijna vijftien jaar geleden, dat even wilde weten. En ik voelde, net als toen, de argwaan bij de vraagsteller. Mijn antwoord was hetzelfde: “Definieer god.” Die dominee draaide zich geërgerd van me af, voor zulk spul had hij geen tijd. Nu ging het anders, het werd voor ons beiden een reis door een andere wereld. Niet helemaal onbekend met conservatief christelijke kringen was het voor mij toch veel verbazen en slikken.

De teleurstelling, een eufemisme, over hoe de zaken gaan in het land kon ik begrijpen, zorg over de toekomst van eigen kring en het land als totaal zijn invoelbaar. Een god die figuren als Ayn Rand en Trump inzet als instrumenten in een groter plan, die verdeelt en buitensluit, uitverkorenen heeft en kandidaten voor de hel? Een stukje van de achterban van dubieuze politici, die lijst wordt ook steeds langer, werd zichtbaar. En toch, warme oprechte mensen die het goede zoeken en vaak ook vinden. Samen op weg begint met goede wil. En die was er ruimschoots. Alleen nog even doen, een weg vinden, dat is dan nog wel een dingetje.

Bali is wat nerveus. Terwijl ik in de lucht zat weer een flinke aardbeving, nu op Madura maar hier hevig gevoeld. Het klotste weer uit het zwembad en alles stond te schudden begrijp ik van Doni. Buiten een flink lekkende visvijver geen schade, op Madura des te meer. Het gevoel dat de aarde aan alle kanten onrustig is herken ik; noord, west en oost van Bali was het al mis. Rustig doorleven maar, aardbevingen zijn niet te voorspellen, de kans dat er vandaag een komt is niet groter dan morgen, gisteren of volgend jaar. Intussen is het erg warm weer, de regentijd is er nog niet maar het bouwt zich op. Nog even, hoef ik de tuin niet meer te sproeien.

En verder? Ach, net bij de Bintang (supermarkt) bleek de oekaze van de nieuwe gouverneur van Bali al doorgevoerd: donderdags moet het personeel in traditioneel Balinese kleding verschijnen. De burgemeester van Spakenburg verplicht de inwoners elke donderdag in klederdracht te gaan. Eerder schreef ik over de tolerantie van Indonesiërs en dat gaat ook hierin op. Het wordt geaccepteerd, verder nadenken is niet gewenst. Dat is zorgwekkend. Maar dan, doen wij dat wel?

Lieve groet, Frank