Vergezichten

Lieve Allemaal

Nog een keer naar Yogyakarta om de laatste controle te doen van de meubels voor Afrika. Het gaat (weer) niet zonder haperingen; pas op de derde dag van vroeg op en motoren naar het vliegveld vertrekken we, de eerste twee dagen blijft het vliegveld gesloten wegens een vulkaanuitbarsting in Lombok. Terugreis ook gedoe; in Yogyakarta is een vliegtuig van de landingsbaan geraakt en puinhoop met vertragingen alom. Niettemin, de meubels zien er goed uit en intussen is alles onderweg naar Afrika.

Morgenkoffie. We lezen het nieuws, ik op mijn laptop, Doni op zijn smartphone en komen tegelijkertijd bij hetzelfde bericht: Parijs. We praten er lang over. De criminelen die met terreur en angst zaaien totale oorlog willen ontketenen tussen de moslims en de rest van de wereld en over de velen die ‘erin zullen trappen’ en een reflex van haat zullen hebben. Dat laatste iets dat Doni als moslim zeker niet ontgaat. We spreken over de boosheid en het verdriet dat mensen wel moeten voelen, het medeleven dat uit de hele wereld naar Parijs stroomt, en ook over de selectieve manier van kijken die de wereld zich eigen heeft gemaakt. De aanslag op het Russische vliegtuig noch de aanslagen in Beirut een dag tevoren worden zo breed uitgelicht, ontketenen zoveel reacties – geen Libanese, Syrische of Russische vlaggen over facebook profielfoto’s. De boodschap dat alle mensen broeders zijn, dat we in één wereld leven, om elkaar geven en het samen zullen moeten doen blijft goeddeels dat: een boodschap die niet geschraagd wordt door wat we verder zeggen en doen.

We waren het wel eens. En nee, geen van beiden hebben we ons gedistantieerd van de gebeurtenissen; van normale mensen, moslim of niet, verwacht geen weldenkend mens dat. De waanzin om mensen eerst te catalogiseren op grond van hun geloof, hun bepaalde waanzins ideeën toe te schrijven en vervolgens afstand nemen te eisen, aan die onzin doen we niet mee. Bij alle gedoe over vluchtelingen gaf intussen een tweet van Sanne Wallis de Vries het juiste perspectief. “Onthoud dat al die vluchtelingen voor dit soort hel op de vlucht gingen.”

Onze minister-president filosofeert wat over het komende Nederlandse voorzitterschap van de EU. Hij wil de ‘grote problemen’ aanpakken. Mooi al zijn een paar van zijn prioriteiten dubieus. Het is zijn opmerking dat daarbij geen behoefte is aan visionaire vergezichten die triest makend én verduidelijkend is. Problemen aanpakken zonder zich dat vergezicht te willen voorstellen: het drama van de politiek. Telkens weer worden, met de toekomst niet in zicht, de verkeerde regimes gesteund en kijken we verbijsterd naar de rekeningen die, soms jaren na dato, terecht of niet terecht op de mat vallen. Dat de criminelen die een leger naar Irak stuurden ad hoc ‘problemen’ dachten op te lossen, zonder oog voor realiteit en toekomst werd, zoals een recent artikel beschreef, de moeder van Daesh (isis). De vader, Saoedi Arabië, geniet ook vandaag onze volle steun want olie en een goed betalende afnemer van wapens. Zelfs Aboutaleb brengt er deze dagen een bezoek. Dat de bommen die talloze burgerslachtoffers maken in Syrië ook verzengende haat zaaien is voor wie zich wel aan een vergezicht wil wagen van meet af aan duidelijk. Ook het zien dat een vijandige houding jegens vluchtelingen uiteindelijk het weefsel van onze eigen samenleving ruïneert, dat vergaand egoïsme de verbondenheid die ons eigen bestaan schraagt wegvaagt, is voorbehouden aan wie zich wel aan vergezichten wil wijden. Arm land, arme wereld waar politici voor wie visie een lastig woord is vaak de koers bepalen. ‘Waar ideologische bevlogenheid bewust is begraven en de taal die van het economisch belang is’ zegt Gabriël van den Brink in zijn afscheidsrede als hoogleraar aan de UvT, hij legt een verband met de secularisatie.

Maar ontkerkelijking is niet het probleem denk ik, voor veel geldt dat het losraken van rigide denkramen en voorschriften pure winst is. Het verliezen van ons gevoel van verbondenheid daarentegen, het negeren van het religieus gevoel dat in ons leeft (religare – verbinden) plaatst ons buiten de beschutting die samen mens zijn is, gooit ons terug op de kille vloer van eigenbelang en brengt ons eenzaamheid in een wereld die we, in plaats van lief te hebben, tot vijand hebben gemaakt.

Ik sluit deze blog af, alweer in Yogyakarta. Deze keer zijn we hier om een machine te bestellen om glas te slijpen. Een aantal pogingen in Bali om een fabriek bereid te vinden liepen stuk op desinteresse van mogelijke leveranciers, het gaat goed in Bali. Wij intussen liepen een beetje stuk op eindeloze motorritten over stinkhete wegen vol van files, op zoek naar haast onvindbare adressen die dan, wanneer eindelijk gevonden, de volgende domper bleken op ons optimistisch hopen. Hier in Yogyakarta vonden we gisteren een bedrijf dat het wel kan, een technicus die precies begreep wat de bedoeling was en met een aantal nuttige verbeteringen aan kwam zetten. Vandaag of morgen komt hij met een prijs. We zijn, alweer, optimistisch. En we beleven goede tijden. We lachen veel en vinden geluk in de kleine dingen die het leven mooi maken, vaak samen met onze vrienden hier, van welk geloof dan ook. Daar zitten wel mooie vergezichten in.

Lieve groet, Frank

 

 

Van alles

Lieve Allemaal

Het werd tijd de kokosnootpalmen weer eens te laten schoonmaken. Dat moet zo af en toe; kokosnoten vallen uiteindelijk wel vanzelf naar beneden, dat dat ook op een mensenhoofd kan heeft de natuur even vergeten. Hetzelfde geldt voor de toch wel gigantische bladeren die soms onder veel geraas naar beneden komen en collega-planten diverse ledematen ontnemen. Pak Made was hier en klom met gemak in de bomen omhoog, (zoekplaatje hieronder) en hakte alles wat rijp of verdord was weg, het resultaat is een flinke oogst kokosnoten. De tuin intussen ziet er prachtig uit met overal bloemen en groen, groen, groen. Het regenseizoen wil maar niet komen maar Doni geeft alles twee keer per dag water en de tuin bloeit.IMG_2292

 

 

 

 

 

 

 

 

 

IMG_2297

 

 

 

 

 

 

 

Made’s Warung, een restaurantje verderop. Zaterdagavond, een arak met honing, het eten is goed, we nemen de tijd. Aan de rand van het restaurant staat een kleine huistempel waar de eigenares als we aankomen in de weer is met een belletje en zacht gebeden voor zich heen prevelt. Later gaat ze over tot een zacht zingen. Ook zij neemt de tijd, het duurt zeker een uur voor ze klaar is. Ik twijfel nogal eens aan het nut en de intentie van alle ceremonies hier en toch, als ik dit soort verstilling zie ….

Je brengt je welgemaakte offers met een slordige nauwkeurigheid, elke dag.

Voor de gelegenheid steekt je smalle lichaam in een sarong.

Op je hoofd draag je een witte udeng.

Je mond spreekt zacht gebeden voor zich heen terwijl je handen zich samenvoegen,

hoog boven je voorhoofd.

Ernstige ogen sluiten zich en even ben je weg van deze plaats.

Niet godvergeten. God niet vergeten.

Semoga sukses…

(uit Pahit Manis)

In 1965 vond in Indonesië een massamoord plaats. Onder het mom van dreigend communisme liet de nieuwe president – Suharto, voorheen een onbekende generaal – toe dat meer dan een miljoen mensen werden afgeslacht. Iedereen die maar een beetje verdacht leek ging eraan en het bleek tevens een goede gelegenheid oude vetes te beslechten. Het verhaal gaat dat op Bali de rivieren rood zagen van het bloed. De nabestaanden, ‘kinderen van communisten’, kregen een aantekening op hun identiteitskaart en konden aanspraak op de spaarzame voorzieningen wel vergeten. Voor hen geen universiteit, geen baan bij de overheid. De rest van de wereld bleef er, wat is nieuw?, redelijk stil onder. Sinds de val van Suharto is de vrijheid van meningsuiting in Indonesië steeds verder toegenomen en werden dit soort tragedies langzaam, en vooral ook voorzichtig, bespreekbaar. De huidige president beloofde zelfs excuses aan de nabestaanden van de slachtoffers van ’65 – ’66. Leger en politie, ze hebben geen last van democratische controle en nog steeds veel te veel macht. Niet voor het eerst werd de president teruggefloten en slikte zijn excuses in. De deksel moet op de beerput blijven, censuur is terug.

Het Ubud schrijversfestival, hier vlak achter, had zich dit jaar voorgenomen aandacht aan de gebeurtenissen in ’65 en de slachtoffers te geven. Ze konden kiezen: die onderdelen uit het programma schrappen of het hele festival ging niet door. Laat die duizenden bezoekers maar komen zou ik denken. Op de gesloten deur de mededeling ‘afgelast wegens het leger onwelgevallige onderwerpen’. Misschien dat dat ze zou leren. Ze kozen voor het schrappen van de ‘aanstootgevende’ onderdelen en het gaat gewoon door. Gemiste kans!

De vorige hulp is weg, de opvolger had vooral eisen en veel vrije dagen nodig; er moest dus weer gezocht worden. Mijn, niet eens zo doorzichtige, excuus voor een hulp is dat ik, verblijvend op een visum voor gepensioneerden, verplicht ben een Indonesiër in dienst te hebben. Dat valt nog niet mee, dat zoeken bedoel ik, maar Pak Made wist wel iemand. Later belde hij dat de persoon die hij op het oog had toch niet kon maar dat zijn dochter wel wilde. ‘Zal ik even langskomen met haar?’ ‘Prima’, en daar kwamen ze. De dochter bleek net 14 en wilde weten of ze dan wel haar kleine zusje mee mocht nemen. Toch maar niet op ingegaan, intussen een vriendelijke dame uit een belendend dorp gevonden. Vandaag begint ze.IMG_2289

Intussen werkt Doni hard om verschillende technieken met glas onder de knie te krijgen; het gaat goed. De ‘Studio Ilham collection’ komt eraan, binnenkort foto’s van de eerste producten. Maak je nachtkastje maar vast leeg, dat wordt nieuwe lampen bestellen. En oh ja, voor wie het niet duidelijk was uit de vorige blog: ja, samen beleven we mooie tijden.

Veel liefs, Frank

Mijnheer Moszkowicz doet vandaag aangifte tegen de staat wegens het asielbeleid. Het wordt echt gezellig in de politiek.