Kunst en stilte

Lieve Allemaal,

Janine Jansen speelt het vioolconcert van Bruch en alles wordt weer rustig. Muziek, boeken, beeldende kunst, architectuur soms: deurtjes om terug te keren naar wat telt. Niet vreemd dat moderne kunst in de nieuwe ‘eigen volk eerst’ kringen niet gewaardeerd wordt. Voor de baudetjes van deze wereld houdt het een dikke eeuw geleden allemaal op of eigenlijk, daar zouden ze opnieuw willen beginnen. En blijven. Die mooie tijd toen alles en iedereen zijn plaats had en onversneden nastreven van eigenbelang, niet gestoord door verontrustende protesten noch door beeldende kunst met lastige vragen aan onszelf, gewoon kon. Dat veel muziek, ook en misschien wel juist klassiek, evenzo zelfreflectie kan initiëren geldt blijkbaar niet voor iedereen. Maar toch, ik zou maar oppassen met die vleugel!

Soms denk ik dat het niet gekker kan worden, de meeste dagen geven me ongelijk. Ahok, de Chinees christelijke (dubbele minderheid) gouverneur van Jakarta werd veroordeeld tot twee jaar cel wegens blasfemie op grond van een video. De maker van die video is inmiddels ook veroordeeld voor het manipuleren van dat filmpje; de feiten waren verdraaid. Niettemin is een verzoek om hoger beroep van Ahok afgewezen. Een jonge vrouw uit Jakarta kreeg 5 maanden cel omdat ze op FB de overheid dom en gek heeft genoemd. Rizieq Shihab, leider van de extremistische FPI, is beschuldigd van overtreding van een door hem en zijn partij afgedwongen anti-pornografie wet. Hij eiste indertijd dat de uitgever van Playboy ter dood zou worden gebracht en is nu zelf gevlucht naar Saoedi Arabië. Er is elke dag wel iets dat de wenkbrauwen noordwaarts stuurt. Genoeg waanzin in dit land maar misschien nog steeds klein bier in vergelijk met wat elders in de wereld plaatsgrijpt. De VS die, niet eens langzaam, afzakken naar een dictatuur van chaos, verlangend naar een vroeger dat niet kan en mag terugkomen, wellicht het meest in het oog springend. Wat dan weer jammer is want dichter bij huis is het vaak niet anders. De houdbaarheid van idioten is niet onbeperkt, het zal ooit wel keren. Hoe het tegen die tijd is met moraal en mores weet ik niet.

Intussen vliegen tegenstrijdige ‘feiten’ – het meeste kan dan niet kloppen – me, met dank aan sociale media, om de oren; veel in de opmars en normalisering van uitsluitend kijken naar eigen belang. De VS en Europa samen vormen zo’n 12% van de wereldbevolking en willen blijkbaar toch de grootste economieën ter wereld blijven, ze wijzen herverdeling dus af. Waar komt die spanning in de wereld toch vandaan? Misschien dat Cambridge Analytica die sloebers aan de onderkant van de maatschappij kan overtuigen dat ze feitelijk bofkonten zijn. Als je Trump en Brexit kan normaliseren kan je dat met alles.                        Kolonialisme is weg uit de handboeken, niet uit het denken. Ook niet uit het mijne moet ik soms vaststellen. De 9de van Beethoven beluisteren is dan niet genoeg, wel een aanwijzing nog eens heel goed in mezelf te kijken.

Nyepi, het Balinees nieuwjaar, is weer voorbij. 1940 is begonnen, de drukte is terug. Anders dan in andere godsdiensten kennen de Balinezen geen rustdag maar die ene dag in het jaar is het dan ook serieus. Licht, geluid en etensgeuren, alles verbannen om 24 uur lang alleen te zijn met je gedachten, dit jaar ook zonder internet. In hoeverre het werkt weet ik niet, de veel gevolgde richting in het hindoeïsme hier is gewoon doen wat de priesters zeggen en dat noodt niet tot veel nadenken. De stilte over het eiland is echter mooi, geen licht aan mogen doen wordt ’s avonds wat lastig maar heeft ook wel wat. Alleen Zoef was het er zeer niet mee eens, een hele dag niet naar buiten was (te) veel gevraagd. Zoef is een lieve hond maar heeft niet zoveel om over na te denken. Hij heeft ook niets met kunst. Dat wij het wel (kunnen) hebben moeten we maar koesteren.

Lieve groet, Frank

De omslag voor de bundel gedichten is intussen ook klaar. Komende week ga ik bestellen.

meer bruggen

Lieve Allemaal,

Er is weer iets nieuws bedacht. Deze week ging ik mijn rijbewijs verlengen, iets dat tot nu elk jaar moest maar dat, met een verblijfsvergunning voor langere tijd, nu pas over vijf jaar weer nodig is. Gelukkig maar. Gelukkig want de toestanden worden steeds ingewikkelder. En lachwekkender ook wel. De gezondheidsverklaring moest al lang – even langs de assistent van een dokter vlakbij het politiekantoor die de gegevens overschrijft van je oude rijbewijs, met pech een test op kleurenblindheid en hup, twee euro betalen, klaar is kees. Nu moet er ook een psychologische test komen en psychologen, dat weten we allemaal, zijn duurder dan een dokter. Een assistente, jong meisje nog, ook vlakbij het politiebureau, zit al klaar. Ik ben benieuwd, ben ik normaal? Op een leeg papier moet ik mijn naam schrijven en een mens tekenen. Een snelle krabbel, negen euro betalen; ze ziet het al, alles prima in orde. Nu de corruptie op het politiebureau een beetje onderdrukt is moet er natuurlijk iets gebeuren. Ga er maar vanuit dat de opbrengst gedeeld wordt met de politie. Nou ja, de politie een beetje meer dan zij natuurlijk.

Doni maakt zich zorgen – en hij is daarin niet alleen – over een aantal ontwikkelingen in Indonesië. Nieuwe wetgeving zit eraan te komen. ‘Nog erger dan wat de Nederlanders indertijd oplegden’ was een commentaar in de (liberale) Jakarta Post. Het beledigen van zo ongeveer alles wat naar overheid ruikt wordt verboden en dat is eng met al die gasten die zich, zo is de cultuur ook wel een beetje, bij de geringste tegenspraak al beledigd voelen. Het parlement bekritiseren zit er straks niet meer in en ook met politie of religieuze leiders, laat staan de president, moesten we maar heel voorzichtig zijn.

Er schijnen ook regels in de maak die het seksleven ‘in gezonde banen’ gaan leiden. Seks voor het huwelijk of een verhouding tussen mensen van hetzelfde geslacht mag dan niet meer. Als voorproefje werd recent in groter Jakarta een verloofd stel door een menigte naakt over straat gesleurd en mishandeld omdat ze … Juist. Het is opvallend hoe ‘incidenten’, nieuwe dieptepunten, nauwelijks aandacht krijgen in de pers, laat staan van de meerderheid van de bevolking. Een net gerenoveerde kapel in Sulawesi wordt gerampokt, een aanval op een kerk in Yogyakarta; ook hier wordt het beleven van de eigen identiteit verward met het afkeuren, verbieden en nog veel, veel erger, van die van de ander.

Nyepi komt eraan, de dag van stilte op Bali. Vliegveld en haven gesloten, niemand de straat op, geen muziek, herrie of licht, geen etensgeurtjes. Zo gaat het al jaren. Ook de ATM’s worden een halve dag van tevoren uitgeschakeld al weet niemand waarom want als je de straat niet op kan, kan je ook geen geld uit de muur halen. Nu iets nieuws, internet wordt afgesloten. En dan vind ik het een probleem worden. Alle andere voorschriften: prima. Respect voor de cultuur van een ander, het zou Balinezen storen als ik me niet aan de voorschriften hield, zij willen hun eiland leeg laten lijken. Maar wiens zaak is het als ik in de beslotenheid van mijn eigen huis internet gebruik? Daar heeft niemand weet van, niemand last van. Zeker, ik kan makkelijk een dag zonder internet en wel langer ook, ik vind het alleen jammer dat ook hier het privé domein geschonden wordt omdat ‘we allemaal naar onze regels… Bruggen bouwen is verschillende werelden verbinden, ook in de wetenschap dat de ander maken zoals ik een dwaze illusie is. Dat laatste is maar gelukkig ook trouwens.

Over bruggen. Ik schreef het al in de aankondiging van deze blog: in april breng ik een bundel uit met ongeveer 50 gedichten. Titel “Bruggen”. 64 pagina’s, mooi papier, stevige omslag, het wordt fraai. De prijs zal inclusief verzendkosten niet meer dan € 17,– bedragen. Omdat ik geen idee heb hoeveel exemplaren te laten drukken is het prettig als u, aangenomen dat u zoiets t.z.t. wilt gaan bestellen, dat alvast in een mail aan kan geven. Alleen een ja is al genoeg. Dan meld ik me weer in april.

Lieve groet, Frank