Lieve Allemaal,

Ubud is, ook buiten ‘seizoen’, vol toeristen. Overvol. Het type toerist is de laatste jaren veranderd. Oudemannetjesgezeur over hoe geweldig het vroeger was weggefilterd blijft staan dat de geinteresseerde, respectvolle reiziger intussen tot een minderheid behoort. Teveel gasten, vaak uiterst jong, beschouwen verkeersregels – elke regel eigenlijk – als een grapje en, daar lijkt het toch echt op, Balinezen als mensen van een mindere soort. (Recent gasten die naar de autoriteiten stapten om het gekraai van hanen in hun woonomgeving te verbieden. Bezwaar verontwaardigd afgewezen.) Gastheer gedegradeerd tot (goedkoop) personeel. Bizarre files, overlast, incidenten bij tempels, halfnaakte motorrijders, geirriteerde Balinezen en (bijna)ongelukken door gasten die een motor denken te kunnen besturen horen er intussen bij. 

Onder expats zijn er nogal wat die op illegale manier verdiensten genereren en op die manier Balinezen inkomenskansen ontnemen. Tegelijk vliegen de berichten om je oren over hebzuchtige Balinezen die nu al met € 160,– in de maand  – 48 urige werkweek – niet meer tevreden zijn. En dan zijn er de buitenlanders die hier een zaak opzetten, profiteren van het inderdaad zeer lage minimumloon en de vriendelijke (of dociele?) houding van de Balinezen om vervolgens de winsten mee naar huis te nemen.

Ik dacht dat de politie de instructie heeft het allemaal maar te laten gaan – alles voor de toeristdollar – maar de laatste dagen volgen op protesten op o.a. Social Media toch steeds vaker acties tegen en deportaties van overtreders. Razzia en deportatie, voor ons ongelukkige woorden maar hier gebruikt zonder de connotaties die wij dan hebben. 

Er lijkt een nieuwe wind te gaan waaien. Gisteren het nieuws dat de gouverneur van Bali Oekraïners en Russen in het vervolg wil weren. Hij gaat daar niet over en beide nationaliteiten zouden hier heel goed kunnen komen om Putin en z’n oorlog te ontvluchten maar toch. Er is een plan dat toeristen verbiedt, nu heel gebruikelijk, een motor te huren zonder een rijbewijs. Protesten tegen toeristen, het tekent een sfeer. Begrijpelijk allemaal hoewel ‘Bali’ zelf ook schuldig is, ook voor Balinezen lijken verkeersregels op z’n best een suggestie hoe je het zou kunnen doen. 

Vorige week ‘PARQ’ bezocht, een Russisch soort van nederzetting hier bij het dorp. 250 appartementen, winkels, restaurants en een gigagroot zwembad. Alles uitsluitend aangegeven in de Russische taal. Verderop in Bali wordt gewerkt aan een soortgelijk project. De infrastructuur is volstrekt niet berekend op alle ontwikkelingen, planning ontbreekt. De kleine minderheid van Balinezen die flink aan dit alles verdient is tegelijk de groep die de macht heeft. Iets met geschiedenis en herhaling. Globalisering of kolonisering?  

Toerisme en zakelijke belangstelling van buiten zijn een giftige inkomensbron geworden. Terugverlangen naar hoe het eens was is natuurlijk onzin, leven is veranderen en zo geweldig was het allemaal niet ‘vroeger’. Ik zou wel wensen dat Bali dat veranderen vanuit eigen cultuur en in eigen tempo kon doen. Misschien wel zonder disco’s, McDonalds, Starbucks, bungee jumpen, pretparken en onttakeling van de leefomgeving; zonder types die Balinezen maken tot de mindere op hun eigen eiland. 

Daar denk ik dan over, ook in de wetenschap dat ik door hier te wonen in zekere zin deel ben van het probleem. En ik heb geen oplossing. Dat de wal het schip wel zal keren geloof ik niet meer. De prijzen van vliegtickets schieten omhoog maar de vliegtuigen zitten voller dan ooit. Hoe leer je bezoekers beschaving?  

Zoef de hond wordt, net als ikzelf, oud. Was eerder het voorzichtig oppakken van zijn riem voldoende om hem te doen komen aanrennen, nu komt hij pas na fors zwaaien met de riem en roepen en roepen… De blauwe glans in zijn ogen blijkt gelukkig geen staar. Nog een foutje van de schepping. De lens in het oog van een hond blijft zijn leven lang groeien, het oog zelf groeit niet mee en dus wordt de lens tot steeds compacter gedrukt. Dat veroorzaakt dan een blauwe glans. Geen probleem, wel heeft hij er de pest in want Doni is in Lampung en hoewel ik getolereerd word, zelfs wel aardig gevonden, is Doni zijn grote liefde. Morgen komt het weer goed, dan is Doni weer thuis. Met ons gaat het prima. Leuke visite vanuit Nederland, mooie gesprekken, het regenseizoen lijkt haast voorbij. Eind april naar Nederland en de VS en zelfs Zuid-Afrika. Het is een boeiend jaar. 

Veel liefs, Frank